LALE

       

 Manisa Lalesi

Düğün çiçeğigillerin bir alt grubu olan Manisa lalesigillerin takriben 30 civarında türü mevcuttur.\r\n\r\nBunlardan taşlık (Leylak, Dikbaş) Manisa lalesi; Pulsatilla vulgaris diye de anılan dağ lalesi ile çimenlik (Mor, Eğik baş, büyük) Manisa lalesi; Pulsatilla pratensis ismi ile anılan bu iki tür hemen hemen aynı maksatla kullanılır. Bu iki türü birbirinden ayırmak oldukça zordur ve şu faktörlere dikkat edilirse ayırt etmek mümkün olur. Leylek Manisa lalesi leylaki renkli dik başlı, taç yaprakları döllenme tozluklarının iki katıdır. Mor Manisa lalesinin başı eğik, rengi mor, taç yaprakları ile döllenme tozlukları hemen hemen aynı büyüklükte veya 2/3 büyüklüğünde, genellikle çimenliklerde yetişir bu nedenle çimenlik Manisa lalesi diye de anılır. Ayrıca yöresel olarak kullanılan Çin dağ lalesi; Pulsatilla chinensis, Amerika dağ lalesi; Pulsatilla nattallina ve siyah dağ lalesi; Pulsatilla nigricansi sayabiliriz.\r\n\r\nBotanik: Yukarda da deyindiğim gibi leylak ve mor Manisa lalesi birbirlerine çok benzerler kullanırken ayrım yapılmaz. Boyları 20-50cm, çok yıllık, dikey olarak yükselir. Kökleri çok başlı ve başlarından demet demet çiçek sapları çıkar. Yaprakları 3-4 defa parçalanmış ince ipliğimsi kanat yapraklardan meydana gelir. Uzunca bir sap üzerinde bir tek çiçek bulunur, geriden çan şeklinde görülür ve taç yaprakları eliptik şekilde açık mor, mor veya leylak renkte ve de genellikle altı adettir. Çiçeklerin kupa yaprakları yoktur ve göbeğinde takriben 100 adet döllenme tozluğu bulunur ve bunlar genellikle altın sarısı renkte ve ortadaki leylaki veya mordur. Meyveleri yuvarlak ve üzerinde 30-40 adet 3-5cm uzunluğunda ipliğimsi uzantılar mevcuttur.\r\n\r\nYetiştirilmesi: Manisa lalesinin tohumları şubatta saksı veya seralara ekilir ve Nisanda fideleri bahçe ve tarlalara ekilir.\r\n\r\nHasat Zamanı: Manisa lalesinin kökleri hariç tamamı mart- mayıs ayla-rında toplanarak hemen işlenir, kurutulmaz, şayet kurutulursa birleşimindeki maddeler bozularak özellilerini kaybeder. Maalesef şifalı bitkiler toplama, kurutma, paketleme ve depolama işlemleri sırasında çok yanlışlar yapılmaktadır. Bitkinin şifalı kısmı yaprak veya çiçekleri ise asla Güneş altında kurutulmaz ve mutlaka gölgede kurutulmalıdır. Ayrıca örneğin bitki 5 günde kurudu ise, 2 gün daha kurumada bırakmak mahzurludur, çünkü birleşimindeki eterik yağları kaybettiğinden kalitesi dü-şer. Sadece bitki kökleri Güneş’te kurutulur ve kurur kurumaz hemen paketlenip depolanması gerekir. Şifalı bitkilerin Aktarlar’da açıkta satılması kalitesini kısa sürede düşürür ve etkisini oldukça azaltır.MANİSA LALESİ..