ZEYTİN



Ülkemizdeki Zeytin Çeşitlerİ  

Çeşit Adı: Edremit (Ayvalık)
Sinonim: Edremit Yağlık, Şakran, Midilli, Ada zeytini
Yetiştiği Bölgeler: Çanakkale, Ege Bölgesi Körfez yöresi, İzmir, İçel, Antalya, Adana, Kahramanmaraş ve Mardin’e kadar uzanmaktadır.
Toplam ağaç sayısının %19’unu, Ege Bölgesinin %25,3’ünü oluşturur. Yağı kimyasal ve duyusal özellikleri yönünden birinci sırada yer alır. Bölgesinde yağlık olarak değerlendirilir. İyi bakım şartlarında kuvvetli gelişir, Meyve orta büyüklükte, Orta derecede periyodisite gösterir, Mekanik hasada uygun yapıya sahip, Verimi iyi, Kendine verimli, Soğuğa kısmen dayanıklıdır, Çelikle çoğaltılır.

Çeşit Adı: Büyük Topak Ulak

Sinonim: Topak Aşı Tarsus
Yetiştiği Bölgeler: İskenderun, Anamur, Erdemli, Tarsus, Seyhan, Sütçüler-Isparta.
Akdeniz Bölgesi’nde yaklaşık 300.000 ağaç var. Etli ve lezzetli olduğundan, yeşil çizme zeytin olarak iyidir. İyi bakım şartlarında kuvvetli gelişir, Meyve iri, Periyodisite gösterir, Hasatta meyve kolay berelenebilir, Verimli, Soğuğa ve kurağa aşırı duyarlı değil, Aşı ile çoğaltılır.

Çeşit Adı: Çakır

Yetiştiği Bölgeler: İzmir
İzmir ve civarı.yağlık bir çeşittir. Yağı kimyasal ve duyusal özellikleri yönünden Ayvalık, Memecik, Memeli ve Erkence’den sonra 5. sıradadır. Yeşil sofralık olarak da değerlendirilebilir. Çok kuvvetli gelişir, Meyve orta büyüklükte, Şiddetli periyodisite gösterir, Meyvenin tutunması kuvvetli olduğundan hasadı zordur, Erken meyveye yatar, verimlidir, Kısmen kendine verimlidir,Aşı ve çelikle çoğaltılır.


Çeşit Adı: Çekişte
Sinonim: Kırma, Memeli
Yetiştiği Bölgeler: Ödemiş, İzmir’in Kiraz, Torbalı ve Ödemiş ilçeleri, Aydın’ın Nazilli, Sultanhisar ve Yenipazar ilçeleri. 1,3 milyon ağaç sayısı ile toplamın %1,5’ini oluşturur. Genelde yetiştirildiği yerlerde yeşil kırma zeytin olarak değerlendirilir. Çok kuvvetli gelişir, Meyve iri, İyi bakım şartlarında düzenli ürün verebilir, Verimli, Soğuğa karşı duyarlı değildir, Aşı ve çelikle çoğaltılır.


Çeşit Adı: Çelebi
Sinonim: İznik Çelebi
Yetiştiği Bölgeler: İznik, Bursa’nın Gemlik, İznik, Orhangazi, Kocaeli’nin Merkez, Gölcük ve Bilecik’in Merkez, Osmaneli, Gölpınarı ilçeleri.
400.000 civarında ağaç sayısı ile Marmara Bölgesi’nin %5’ini oluşturur. Yeşil sofralık olarak değerlendirilir. Orta kuvvette gelişir, Meyve çok iri, Kısmen periyodisite gösterir, Orta düzeyde verimlidir, Soğuğa karşı aşırı duyarlı değildir, Aşı ile çoğaltılır.


Çeşit Adı: Çilli

Sinonim: Tekir, Provens, Goloz
Yetiştiği Bölgeler: Kemalpaşa, İzmir’in Bornova, Kemalpaşa, Manisa’nın Turgutlu ilçeleri.
Toplam ağaç sayısı 70.000 adettir. Çoğaltma sorunu var. Küçük çekirdekli ve etli olan meyveleri yeşil sofralık olarak değerlendirmeye uygundur. Çok kuvvetli gelişir, Meyve iri, Periyodisite gösterir, Verimi iyi Hasatta meyve kolay berelenebilir Kısmen kendine verimlidir, Soğuğa karşı aşırı duyarlı değildir, Aşı ile çoğaltılır

Çeşit Adı: Domat

Sinonim: Akhisar
Yetiştiği Bölgeler: Manisa’nın Akhisar, Turgutlu, Saruhanlı, İzmir’in Merkez, Kemalpaşa, Selçuk, Aydın’ın Merkez, Söke, Karacasu, Kuyucuk ilçeleri.
Toplam ağaç sayısının %1,4’nü oluşturur. Yeşil sofralık özellikle dolgu zeytini olarak değerlendirilir İyi bakım şartlarında kuvvetli gelişir, Meyve iri, İyi bakım koşullarında düzenli ürün verir, Verimli, Erken meyveye yatar, Geç sulamalarda soğuğa karşı duyarlıdır, Aşı ile çoğaltılır.

Çeşit Adı: Edincik Su

Sinonim: Erdek su, Su zeytini
Yetiştiği Bölgeler: Edincik, Balıkesir’in Bandırma, Edincik ve Erdek ilçeleri.
Toplam ağaç sayısı 30.000 adettir. Siyah sofralık olarak değerlendirilir. Su oranı yüksek yağ oarnı düşüktür. Orta kuvvette gelişir, Meyve iri, Periyodisite gösterir, Verimi orta düzeydedir, Hasatta meyve kolay berelenebilir, Aşı ve çelikle çoğaltılır.


Çeşit Adı: Eğriburun

Sinonim: Nizip
Yetiştiği Bölgeler: Gaziantep’in Nizip, Hatay’ın İskenderun, Şanlıurfa’nın Halfeti ilçeleri.


Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde ağaç sayısı 300.000 adettir. Siyah ve yeşil sofralık olarak değerlendirilir. Orta kuvvette gelişir,Meyve küçük, Periyodisite gösterir, Oldukça verimlidir, -7oC’de dallar zarar görür, Aşı ve çelikle çoğaltılır.•

Çeşit Adı: Erkence

Sinonim: İzmir yağlık, Yerli yağlık
Yetiştiği Bölgeler: İzmir
İzmir çevresi. toplam ağaç varlığının %3,5’ini oluşturmaktadır. Yaklaşık 3 milyon adet ağaç bulunmaktadır. Esasen yağlık olarak değerlendirilir. Yağ özellikleri Çakır’dan önce gelir. Nemli bölgelerde Phoma oleae mantarı nedeniyle hurma oluşumu olur; meyvenin acılığı gider ve doğrudan yeme olumuna gelir. İyi bakım şartlarında oldukça kuvvetli gelişir, Meyve orta iriliktedir, Şiddetli periyodisite gösterir, Verimi orta düzeydedir, Kısmen kendine verimlidir, Meyvelerin tutunma kuvveti zayıf olup, hasat öncesi erken döküm sorundur. Aşı ve çelikle çoğaltılır.

Çeşit Adı: Gemlik

Sinonim: Triliye, Kaplık, Kıvırcık, Kara
Yetiştiği Bölgeler: GemlikBursa, Tekirdağ, Kocaeli, Bilecik, Kastamonu, Zonguldak, Sinop, Samsun, Trabzon, Balıkesir, İzmir, Manisa, Aydın, İçel, Adana, Antalya, Adıyaman ilerini içine alan çok geniş bir coğrafyada yetiştirilir.Marmara Bölgesi’ndeki ağaç varlığının %80’ini, toplam ağaç sayısının %11’ini oluşturur. Sayı bakımından Memecik ve Ayvalık çeşitlerinden sonra 3. sırada yer alır. Orta kuvvette gelişir. Meyve orta iriliktedir. İyi bakım şartlarında düzenli ürün verir, Verimlidir, Kısmen kendine verimlidir, Soğuğa karşı kısmen dayanıklıdır, Çelikle çoğaltılır.

Çeşit Adı: Halhalı

Sinonim: Derik
Yetiştiği Bölgeler: Mardin, Hatay, Gaziantep, Kahramanmaraş
Coğrafi dağılım alanı içinde 2 milyon civarında ağaç bulunmaktadır. Yeşil kırma zeytin olarak bölgede tüketilmekte, geri kalanı komşu Arap ülkelerine ihraç edilmektedir Siyah sofralık veya yağlık olarak da değerlendirilmektedir.Orta kuvvette gelişir, meyveleri orta iriliktedir, Verimi orta düzeydedir, Kuvvetli periyodisite gösterir, Soğuğa karşı aşırı duyarlı değildir, Aşı ve çelikle çoğaltılır.

Çeşit Adı: İzmir sofralık
Sinonim: İzmir
Yetiştiği Bölgeler: İzmir civarı
Yeşil sofralık olarak değerlendirilir. Orta kuvvette gelişir, Meyveleri çok iridir, Çok şiddetli periyodisite gösterir, Verimi düşüktür, Kendine kısırdır, Hasatta meyve kolay berelenebilir, Çelikle çoğaltılır.

Çeşit Adı: Kalembezi

Sinonim: Nizip
Yetiştiği Bölgeler: Gaziantep’in Nizip ilçesi ve Kilis.
İrili ufaklı ve yağ bakımından zengin meyveleri ile yağlık olarak değerlendirilir. İklime bağlı olarak hurma oluşturabilir. İri meyveleri siyah sofralık olarak değerlendirilir. Orta kuvvette gelişir, Meyveleri çok küçüktür, Periyodisite gösterir, Verimli, Soğuğa hassas, aşırı kuraklıkta meyve kalitesi düşer, Aşı ve çelikle çoğaltılır.

Çeşit Adı: Kan Çelebi

Sinonim: Nizip
Yetiştiği Bölgeler: Gaziantep civarı
Olgun meyve ve meyve özsuyu pembe-kırmızı renktedir. Pembe olum döneminde çizme pembe zeytin olarak işlenebilir. Yeşil sofralık olarak değerlendirilir. İyi bakım şartlarında kuvvetli gelişir,Meyveleri çok iridir, Periyodisite gösterir, Verimi iyi, Soğuğa duyarlı, Çelikle çoğaltılır.

Çeşit Adı: Karamürsel Su

Sinonim: Su zeytin, Kalamata
Yetiştiği Bölgeler: Karamürsel, Kocaeli’nin Karamürsel, Gebze, Gölcük ilçeleri ve Bursa civarı.
Toplam ağaç sayısı 200.000 adettir. Çok az oleaeuropein içerdiğinden işleme sırasında kolayca tatlanır. Yağ oranı düşüktür. Kalamata zeytini adı altında siyah sofralık olarak işlenir. Orta kuvvette gelişir, •Meyveleri çok iridir, Periyodisite gösterir, Verimi iyi Soğuğa duyarlı, Aşı ve çelikle çoğaltılır.


Yorumlar

Popüler Yayınlar